Gmina Kcynia utworzona została 1.01.1973 r. Stanowi ona część historycznego regionu Pałuk w północno-wschodniej części Wielkopolski.
Od 1.01.1999 roku miasto i gmina Kcynia znajdują się na obszarze nowo powstałego powiatu nakielskiego w województwie kujawsko-pomorskim. Położona jest przy granicy z województwem wielkopolskim i sąsiaduje z gminami: Szubin, Nakło, Sadki, Żnin (województwo kujawsko-pomorskie) oraz Gołańcz i Wapno (województwo wielkopolskie).
Gmina Kcynia należy do najpiękniejszych pod względem powierzchni gmin województwa kujawsko-
pomorskiego. Zajmuje 29.702 tys. ha. Z powierzchni ogólnej około 21 tys. ha stanowią użytki rolne. Dużą część pozostałego obszaru stanowią lasy.
Gminę Kcynia zamieszkuje ponad 14 tysięcy mieszkańców. W skład gminy wchodzą: miasto i 52 wsie. Gmina ma charakter typowo rolniczy. Średnia wielkość gospodarstw indywidualnych wynosi 11,5 ha.
Miasto współcześnie jest lokalnym centrum administracyjnym i usługowym dla rolniczego zaplecza.
Ze względu na uwarunkowania glebowo - rolnicze można wyróżnić:
- część pradolinową (sołectwa: Mieczkowo, Ludwikowo, Piotrowo, Gromadno, nowa Wieś Notecka, Smogulecka Wieś, Sipiory, Dębogóra, Szczepice, Elizewo) o glebach torfowatych i łąkach,
- część południową, która wyraźnie różni się od poprzedniej pod względem rzeźby - teren jest tu bowiem głównie płaski lub niskofalisty o glebach bielicowych, płowych (tzw. płowoziemy).
Kcynia jest 
ważnym węzłem komunikacyjnym. W Kcyni rozchodzą się drogi do Chodzieży, Gołańczy, Janowca Wlkp., Nakła, Szubina, Wągrowca, Wyrzyska i Żnina. Linie kolejowe używane są obecnie jednak tylko przez transport osobowy.
Ciekawe położenie gminy, obfitość kompleksów leśnych, bogata przeszłość historyczna miasta, zabytki oraz bogactwo świata zwierzęcego i runa leśnego zachęcają gości do łowiectwa, agroturystyki i wypoczynku w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Warunki inwestowania na terenie gminy są korzystne w takich dziedzinach jak: przetwórstwo rolno – spożywcze, przemysł drzewny, przemysł odzieżowy, produkcja materiałów budowlanych.
Zarówno samo miasto, jak i cała gmina, poszczycić mogą się bogatym katalogiem zabytków i pomników historii. W wielu miejscowościach znajdują się m.in. cenne obiekty wpisane do katalogu zabytków. Gmina Kcynia to liczne zespoły pałacowe i dworki otoczone pięknymi parkami. Takie urokliwe miejsca znajdują się m.in. w Rozpętku, Grocholinie, Chwaliszewie czy Turzynie. Każda miejscowość, nawet najmniejsza, ma w sobie coś atrakcyjnego, bogatą historię, wspaniałe obiekty bądź niezwykłą opowieść. Na terenie gminy Kcynia znajdują się domy o konstrukcji szachulcowo-drewnianej oraz glinianej, pomniki przyrody, schrony obronne konstrukcji żelbetonowej z okresu II wojny światowej w okolicach Dobieszewa, miejsca pamięci stanowiące dowód ważnych historycznych momentów. Szczególnie liczne są miejsca pamięci związane z Powstaniem Wielkopolskim 1918/1919 oraz II wojną światową.
Więcej informacji na stronie www.kcynia.pl .